مقدمه

لوله‌کشی یکی از بخش‌های اساسی در ساختمان‌سازی است که تأمین آب، گاز و تخلیه فاضلاب را ممکن می‌سازد. انتخاب نوع لوله بر اساس کاربرد، دوام، هزینه و شرایط محیطی صورت می‌گیرد. در این مقاله به بررسی انواع لوله‌های مورد استفاده در ساختمان می‌پردازیم.

۱. لوله‌های فلزی

الف) لوله‌های فولادی

این لوله‌ها به دو نوع گالوانیزه و سیاه تقسیم می‌شوند:

  • لوله‌های فولادی گالوانیزه: این لوله‌ها با پوشش روی محافظت شده و برای انتقال آب سرد و گرم کاربرد دارند. مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارند اما پس از مدتی ممکن است دچار رسوب‌گیری      شوند.
  • لوله‌های فولادی سیاه: بیشتر برای سیستم‌های گازرسانی استفاده می‌شوند. این لوله‌ها مقاومت بالایی دارند ولی در برابر رطوبت مستعد زنگ‌زدگی هستند.

ب) لوله‌های مسی

این لوله‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و عمر طولانی، گزینه‌ای مناسب برای لوله‌کشی آب و گاز محسوب می‌شوند. همچنین، خاصیت ضد میکروبی مس باعث بهبود کیفیت آب می‌شود. با این حال، قیمت بالای این لوله‌ها از معایب آن‌ها محسوب می‌شود.

۲. لوله‌های پلیمری

الف) لوله‌های پلی‌اتیلن (PE)

این لوله‌ها انعطاف‌پذیری بالایی دارند و معمولاً در سیستم‌های آبرسانی و فاضلابی به کار می‌روند. وزن کم، مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی و خوردگی، از مزایای آن‌هاست.


ب) لوله‌های پلی‌پروپیلن (PP-R)

این لوله‌ها در سیستم‌های آب سرد و گرم و گرمایش از کف استفاده می‌شوند. مقاومت بالا در برابر دما، عدم زنگ‌زدگی و طول عمر بالا از ویژگی‌های آن‌هاست.

ج) لوله‌های پی‌وی‌سی (PVC)

این لوله‌ها بیشتر در سیستم‌های فاضلابی و ناودانی کاربرد دارند. سبک، ارزان و مقاوم در برابر خوردگی هستند اما در برابر ضربه آسیب‌پذیرند.

د) لوله‌های پنج‌لایه (PEX-AL-PEX)

این لوله‌ها ترکیبی از فلز و پلیمر هستند و در سیستم‌های گرمایشی، سرمایشی و آب‌رسانی کاربرد دارند. استحکام بالا، مقاومت در برابر رسوب‌گیری و انعطاف‌پذیری از مزایای آن‌هاست.

۳. لوله‌های سیمانی و چدنی

  • لوله‌های سیمانی: بیشتر  برای سیستم‌های فاضلاب و زهکشی استفاده می‌شوند. این لوله‌ها مقاومت بالایی در برابر فشار دارند اما سنگین هستند.
  • لوله‌های چدنی: در سیستم‌های فاضلاب شهری و صنعتی کاربرد دارند. مقاومت در برابر خوردگی و عمر طولانی از ویژگی‌های آن‌هاست، اما نصب سخت‌تری دارند.

نتیجه‌گیری

انتخاب نوع لوله به عوامل متعددی از جمله نوع کاربرد، شرایط محیطی، بودجه و دوام موردنظر بستگی دارد. لوله‌های فلزی معمولاً برای گاز و آب گرم، و لوله‌های پلیمری برای آب سرد و فاضلاب مناسب هستند. لوله‌های ترکیبی مانند پنج‌لایه نیز گزینه‌ای عالی برای کاربری‌های متنوع به شمار می‌روند.